Nieuwsoverzicht
Nieuws
VWF excursie naar Belgie
Zaterdag 23 mei 2009 organiseerde fokvereniging VWF een excursie naar Jos Lansink, Stoeterij Dorperheide en stal de Kalvarie.
Jos Lansink
’s Ochtends om half 8 vertrokken we met de bus vanuit Moordrecht naar het eerste bedrijf Jos Lansink, waar we om 10.00 uur aan kwamen. Jos Lansink is geboren op 19 maart 1961 te Weerselo (Nederland). Op zijn 12e werd hij voor het eerst Nederlands kampioen. In 1988 boekte hij zijn 1e internationale succes met het paard Felix (Maykel x Farn). Na Felix kwamen de toppers Egano (v. Lugano van la Roche) waar hij vele grote prijzen mee won zoals in 1994 wereld beker in Den Bosch, maar reed hij in die tijd vele grote prijzen met Libero (v.Landgraf I) zoals Olympisch goud in Barcelona. In 1996 maakte hij de overstap naar de Zangersheide in het Belgische Lanaken. Maar in 2004 is hij zelfstandig begonnen met een eigen spring en handelstal waar we tevens deze dag zijn geweest. We kregen daar een rond leiding van Michel Spaas. De accomodatie was erg groot en mooi.
Na de rondleiding werden er vijf hengsten aan de hand voorgesteld. Als eerste de schimmel Massimo (Cassini x Reichsgraf). Een Holsteiner met veel bloed, een erg grote galop en een mooi achterbeen gebruik. Massimo past goed op compacte kleine merries, hij heeft veel vermogen, is zeer voorzichtig veder heeft hij veel bot en mooie grote voeten. Als tweede Fidjy of colors (Le tot de semilly x Royal). Toen kwam Arko lll (argentinus x Beach Boy) een mooie Hannoveraan uit 1994. Hij was 3 jaar lang het meest winnende paard, en heeft meer dan $ 850.000 gewonnen. Nu is hij niet meer actief in de sport. Arko III heeft veel techniek, een mooi hoofd, waar je zijn afstamming van Zeus weer in terug ziet en een sterke lendenpartij.
Daarna kwam Spender S (Siberse x Caretino). Deze hengst heeft veel vermogen en maat. Samen met Jos Lansink won hij reeds de GP te Valkenswaard, en won hij 17 mei 2009 de grote prijs van La Baule. Het is een hengst met een super instelling.
En als laatste de hengst Cumano (Cassini l x Landgraf l), Deze hengst is uitgeroepen tot het beste paard van het WK. Hij was winnaar van meerdere grote prijzen, waaronder Calgary. In Lummen heeft Jos onlangs een oefenwedstrijd gereden, alle toeschouwers waren doodstil en iedereen zat te genieten.
Voordat we weer vertrokken werd er nog een film gedraaid, waar je de hengsten op concours kon zien, Mariélle Lansink, Jos zijn vrouw had een ‘Twentse”tafel uitgestald, waar we rijkelijk voorzien werden van broodjes, koeken, frisdrank en koffie. Ze beantwoordde al onze vragen geduldig en het was gewoon gezellig, en iedereen voelde zich goed thuis.
Aan de binnenmanege op de korte zijde zijn vijf studio’s voor de grooms. Regelmatig krijgt Jos video’s aangeboden van paarden, waar hij een keuze uit kan maken om deze paarden veder op te leiden.
Stoeterij Dorperheide
Rond half 12 vertrokken we weer met de bus richting Ludo Philippaerts, Stoeterij Dorperheide. Ludo Philippaerts is de meest succesvolle springruiter in België. Reeds 39 jaar is hij actief in de springsport. Ludo Philippaerts heeft ook een paar hengsten hoger op in de sport gereden waaronder Darco, maar ook zijn zonen Parco, Tauber van het kapelhof maar ook Winningmood die overigens pas is verkocht naar Frankrijk.
Om 12 uur arriveerde we bij stoeterij Dorperheide. Daar kregen we ook eerst een rondleiding, we zagen er onder andere de bekende hengst Parco (v. Darco) en nakomelingen van Winningmood. Vervolgens kwamen we bij een buiten bij een mooie grote rijbaan met hindernissen, hierlangs liep een zandpad die we afliepen waardoor je uiteindelijk rechtdoor het bos in kon en links kwamen we bij een grote springtuin kwamen met veel hindernissen, heuveltjes met hindernissen dit was er mooi hier omheen liep tevens ook het bos dus het was er lekker stil. Daarna werd er een 3 jarige hengst (Winningmood x Pavarotti) voorgesteld met vrijspringen, met gemak sprong hij over een erg hoge oxer. In totaal hebben ze zo’n 140 jonge paarden veel hiervan hebben Darco bloed in de aderen. 25 fokmerries zijn gedekt door Winningmood.
Zowel bij het bedrijf van Jos Lansink als bij Ludo Philippaerts hadden ze een spa bubbelbad voor paarden. Je loopt via een verhoging een soort van travaille in, een deurtje voor en achter gaat dicht, net als in een opvoelbox, met het verschil dat het aan alle kanten waterdicht is. Aan beide zijkanten is een trapje, waar een begeleider aan de linkerkant en een begeleider aan de rechterkant het paard vast kan houden. Via een knopje wordt er water in de travaille aangevoerd, dat tot kniehoogte van het paard komt. Aan dit water is een zoutoplossing toegevoegd, aangezien dit water bubbelt is het zeer goed voor de pezen, en banden. De wedstrijdpaarden en dekhengsten staan er dagelijks 2x een kwartier in. Hierna wordt het water wederom afgevoerd en kan het paard weer van de verhoging af lopen. Opvallend is de hardheid van de benen en hoeven van de paarden van beide stallen.
Stal de Kalvarie
Om Half 2 vertrokken we weer met de bus richting stal de Kalvarie, waar we om half 3 aankwamen. We werden ontvangen door een vriendelijke man Mr Geens, tevens de eigenaar. Eerst vertelde hij over de geschiedenis van het bedrijf dat het allemaal met een Gelderse merrie begon. Daarna kregen we van Mr. Greens een uitgebreide rondleiding, en bij elk paard kregen we een ruime toelichting. Hij heeft 32 boxen van 4x5 meter. Op dit bedrijf staan ook 2 dekhengsten, Vinesse (Oklund x Heartbreaker) en Valiant (Oklund x Burggraaf). Valiant heeft zeer goede gangen met een uitstekende galop met veel sturing uit het achterbeen. Vinesse heeft veel hengstuitstraling, hij heeft een mooi en sprekend hoofd. Hij is rijtypisch gemaakt en heeft een knappe bovenlijn. Mr. Geens had veel anekdotes en uitspraken, bv. orde kost geld, wanorde gaat failliet. Het paard Priobert de Kavarie komt voort uit zijn fokkerij, de ruin spring onder de Amerikaanse Leslie Haward Grad Prix. Veder lopen er twee paarden momenteel internationaal onder Marc van Dijck. Zijn stelling is dat levensvreugde en gezondheid alles in wat je wil.
Na de rondleiding gingen we met de bus naar het huis van meneer Geens zelf. Hier had hij zes merries met veulens deze allemaal van de hengst Vinesse, en nog twee drachtige merries staan van Valiant. De paarden staan op een prachtige accommodatie met veel weidegang. Mr. Geens vertelde alles met veel enthousiasme. Achter zijn huis lag 40 ha natuurgebeid, iets wat je daar totaal niet zou verwachten.
Vervolgens gingen we om kwart over 5, waarna we een kwartier later door Mr. Geens aangeboden bij een gezellig restaurant bij een abdij kwamen, waar iedereen wat te drinken kreeg en de vrouwen ook een lekker ijsje kregen van meneer Geens. Om 6 uur vervolgde onze reis weer terug, onder weg hebben we nog ergens gegeten bij een restaurant wat ook erg lekker was. Rond kwart over 9 kwamen we weer terug in Moordrecht en ging iedereen weer naar huis. Het was een hele gezellige en geslaagde dag!
Jaarvergadering en lezing Ben Horsman
Op 10 februari 2009 hield fokvereniging VWF haar jaarvergadering. Daarbij werden zoals ieder jaar de fokkerspremies uitgereikt. Dit jaar mochten de aanwezige leden de premies in ontvangst nemen: S. van Winden, Amulette (v. UB-40), H. Meursing, Agrid M (v. Prince Paradiso) en Derenia (v. Warrant), H. van der Werff, Audien W (v. Kojak) en Domani W (v. Nabab de Reve), W. Tintel, Danischa (v. Negro), F.A.J. van der Burg/Roel Brugging, Danko B (v. Lord Z) en Darco Polo B (v. Sandreo), J. van Veldhuizen, Dior (v. Krack C), J. Timmerman, Don Altena (v. Wonderboy), A.M. Weersma – Piek, Doumunde (v. Solitair).
Aansluitend aan deze vergadering vond een openbaar gedeelte plaats. Dhr. Horsmans kwam een lezing geven over twee verschillende onderwerpen. Dhr. Horsmans was uitgenodigd door de VWF om iets te vertellen over zijn ervaring als teamveterinair van het WK endurance team en over embryotransplantatie bij paarden.
Als eerste kwam het WK endurance aanbod. Horsmans vertelde vol enthousiasme over zijn ervaring als teamveterinair tijdens het Wereldkampioenschap voor endurancepaarden, dat van 6 tot en met 9 november plaats vond in Terengganu in Maleisië.
Het Nederlandse team bestaat uit 5 amazones. In totaal komen 133 combinaties aan de start uit 33 landen. Een zeer groot internationaal evenement. Mede de koning van Maleisië is de grote initiatiefnemer van dit grootse evenement in Maleisië. En dat blijkt ook wel uit de hele entourage. Kosten nog moeite zijn gespaard om dit evenement aanzien te geven en het iedereen naar de zin te maken. Ook al wordt gezegd dat sommige zaken zoals bijvoorbeeld de verlichting ’s avonds in de straten niet speciaal voor dit evenement zijn. De koning van Maleisië is zelf ook van start gegaan, maar heeft de wedstrijd niet uit kunnen rijden.
Een endurance wedstrijd is een parcours over 160 km. De toegestane tijdslimiet is 13 uur en 2 minuten (zonder rusttijd). De minimale snelheid is 12 km/u en de leeftijd van de paarden moet minimaal 7 jaar zijn. In deze wedstrijd is een prijsverdeling van 100.000 dollar verdeeld over het individuele kampioenschap, 80.000 dollar voor het teamkampioenschap en 20.000 dollar voor het paard met de beste conditie.
De paarden zijn 2,5 week voor aanvang van de wedstrijd al naar Maleisië vertrokken. Het klimaat in Maleisië is zeer warm (gemiddeld 30 graden Celsius) en heeft een hele hoge luchtvochtigheid (80%-90%). De paarden hebben zo de tijd om te wennen aan deze omstandigheden. Het is essentieel om de vochtbalans van zowel mens als dier goed in de gaten te houden. Tijdens de wedstrijd worden de paarden 14 x gecontroleerd. Gecontroleerd worden dan de pols, ademhaling, temperatuur, slijmvliezen, darmgeluiden. Als darmgeluid minder wordt kan dit duiden op veel vochtverlies.
Een “truc”, die veel professionele landen zoals Bahrein, Qatar, Dubai, Verenigde Arabische Emiraten, toepassen is om het paard te leren plassen op commando. Als een paard plast daalt namelijk de pols.
Zo’n 60% van de paarden is afgekeurd. Meestal wordt een paard afgekeurd omdat een dierenarts dat gewoon beter vind. Het welzijn staat voorop. En over het algemeen wordt dat dan ook direct zonder tegenspraak geaccepteerd. De uiteindelijke winnaar kwam nog zeer fris over de finish. De 5 Nederlandse deelnemers hebben geen van allen de finish gehaald. Maar zijn wel een enorme ervaring rijker zo ook het hele begeleiden team.
Tot slot is het belangrijk als je deel wilt nemen aan dit soort wedstrijden, maar dit geld eigenlijk ook voor andere disciplines is om je paard zo goed mogelijk (te leren) kennen. Zelf je paard controleren, weten hoe je je paard het beste tot rust brengt, weten wat je je paard moet voeren etc.
Het tweede gedeelte ging over Embryotransplantatie bij paarden. Ben Horsmans vertelde als eerste wat algemene zaken over fokken van paarden. Zelf fokt hij met Friezen paarden. Hij vertelde o.a dat niet te veel moet worden blind gestaard op de hengst, maar dat gegevens over de moeder van de hengst veel meer waard kunnen zijn. Hij vertelde ook over de bond van merriehouders bij de Friezen paarden. Zij organiseren bijeenkomsten waar de oude garde bijeen komt en waar de jongere generatie bij zit, zodat deze kunnen leren van de oudere generatie.
Vervolgens vertelde hij over de gynaecologie van het paard. Wat is normaal? Hoe zit de cyclus van een merrie in elkaar etc. Het is belangrijk om op het juiste moment te insemineren direct na de eisprong. Hij vertelde ook dat de indruk bestaat dat bij diepvries sperma betere resultaten worden behaald dan met vers sperma. Dit zou kunnen komen doordat diepvries sperma actiever is dan vers sperma, dat wat meer tijd nodig heeft de eicel te bereiken.
Ook kwamen de drachtigheids problemen aan bod.
De merrie wordt niet hengstig. Hier kunnen vele factoren een rol spelen. Het is niet gezien, licht, buitentemperatuur, de hengst, wedstrijden (stress), veulen erbij/erin, chronische baarmoederontsteking.
De merrie wordt niet drachtig. Ook hier zijn verschillende veterinaire oorzaken, maar het kan ook aan de hengst liggen, maar ook een dierenarts kan hier debet aan zijn of zelfs de eigenaar.
De merrie is wel drachtig maar uiteindelijk toch geen veulen. Veulen is geabsorbeerd, abortus, tweeling. Hierbij vertelde Horsmans nog het belangrijk te vinden dat geënt wordt. Hij vind dat verplicht moet worden geënt. Als je dat doet dan tijdens de dracht 3 x enten op de 5e, 7e en 9e maand. Dit geeft 80 – 90% bescherming.
In een video liet hij zien hoe een drachtigheidsonderzoek word uitgevoerd d.m.v. equine hysteroscopie. Dit onderzoek geeft hele goede resultaten, beter dan bij scannen, omdat veel meer te zien is.
In het filmpje werd ook nog iets getoond over het verwijderen cysten. Cysten beperken de doorgang van sperma. Verwijderen is afhankelijk van de plaats en grootte van de cyste. Op de video was te zien dat het verwijderen gebeurde d.m.v. een soort pipet waar een draad doorheen loopt die om de cyste heen wordt gewerkt en d.m.v een stroompje wordt cyste logebrand. Een lastig klusje dat door meerdere dierenartsen tegelijk moet worden uitgevoerd. Maar geeft uiteindelijk wel een goed resultaat met een zeer minimaal litteken.
Embryo transplantatie in de praktijk. Ben Horsmans is verbonden aan het Animal embryo Centre te Maria Hoop (Limburg). Dit bedrijf is gespecialiseerd in ET bij paarden. Zij hebben ook ongeveer 200 draagmoeders.
Het proces ET begint bij het spoelen van de merrie. De eisprong bepaald het moment van spoelen. Als alles goed is en de bevruchting heeft plaatsgevonden kan het worden ingebracht in een geschikte draagmoeder. Een draagmoeder moet aan de volgende eigenschappen voldoen: braaf karakter hebben, liefst 1 x een veulen hebben gehad (grotere spenen). In de regel zijn het vaak dravers die worden ingezet.
Een eitje kan eventueel worden ingevroren, maar dit is een hele speciale methode anders gaat de eicel kapot.
Ben Horsmans heeft zelf een veulen gefokt dat bij de geboorte eigenlijk al 6 jaar oud was. De eicel is namelijk 5 jaar lang ingevroren geweest!
Fokkerij cursus
Op 30 maart 2009 was de eerste avond van onze 3-delige VWF fokkerijcursus. Doel van de cursus is ons te richten op functionaliteit en de bouw van het dressuur- en springpaard. Er wordt gekeken naar de bouw van het paard en de ligging van de spieren gericht op het gebruik van het paard voor de disciplines springen of dressuur.
De eerste avond was een theorieavond waar Ine van Deurzen (inspecteur bij het KWPN) en Solange Schrijer (gespecialiseerd fysiotherapeute bij paarden) waren uitgenodigd. Aan deze theorieavond moet worden deelgenomen, voordat deelname aan de praktijkavonden mogelijk is.
Allereerst gaf Ine van Deurzen een uitleg over het lineair scoren. Dit deed zij aan de hand van de (fok)doelen die het KWPN hanteert bij het beoordelen van de paarden. Zij begon haar verhaal met de vraag waarom we paarden boordelen. Daarna ging ze uitgebreid in op het fokdoel van het KWPN. Kort gezegd is het fokdoel gericht op prestatie (hoogste niveau in de sport bereiken), gezondheid (training volhouden) en exterieur (correct bewegingsmechanisme en fundament).
Om dit fokdoel te bereiken worden diverse selecties toegepast voor zowel merries als hengsten. Steeds weer worden keuringsstandaarden ontwikkeld. Bij deze ontwikkeling wordt steeds gekeken naar de functionaliteit van het paard. In het fokdoel verschillen dressuurpaarden en springen paarden weinig van elkaar. Enkele verschillen zijn de bouw van de romp. Bij een dressuurpaard wordt deze het liefst meer opwaarts gezien en ook een wat hoogbeniger paard. In beweging wordt bij een springpaard meer de galop omschreven, de lichaamshouding is meer horizontaal en heeft niet te veel front. Bij het dressuurpaard zijn alle gangen belangrijk, meer oprichting, goede zelfhouding, lichtvoetig en buiging in de gewrichten. Het karakter van zowel het spring- als dressuurpaard is daarentegen niet verschillend. Misschien dat bij een springpaard de eigenschap moed belangrijk is.
Solange Schrijer gaf een aanvulling op de biomechanica (anatomiefunctie van een paard) om aan te geven welke spierketens invloed hebben en beïnvloed worden door de bouw van het paard. Aan de hand van een duidelijke dia presentatie gaf Solange ons een uitgebreide uitleg over het functioneren van het paard. Allereerst kwam de algemene bouw van het paard aan bod. De functie van het skelet: mobiliteit/beweging, stabiliteit en aanhechtingsmogelijkheden. De bewegingen van de wervel kolom zijn flexie, het bol maken, en extensie, het hol maken of strekken. Daarnaast heb je ook de zijdelingse buiging en rotatie. De bewegingen van het beenwerk zijn het naar voren en naar achteren brengen, pro- en retractie, en ook het naar binnen en buiten bewegen, ab- en adductie en rotatie. De bespiering bestaat uit oppervlakkige en diep liggende spieren. De oppervlakkige spieren hebben een dynamische functie en zorgen voor beweging. De diepere lagen hebben een statische functie en zorgen voor stabiliteit. Daarnaast wordt ook het zenuwstelsel genoemd dat zorgt voor de aansturing van alle spieren.
Het belangrijkste in Solange haar verhaal is de biomechanische benadering van de bewegingen van het paard. In haar verhaal kwam duidelijk naar voren dat veel gekeken wordt naar de bovenlijn van een paard, maar dat de onderlijn minstens zo belangrijk is. Misschien nog wel belangrijker. Spierketens hebben direct invloed op wervelkolom en indirect invloed op het beenwerk. De bovenlijn bestaat uit de strekspieren van de nek, hals, rug en de achterhand. De functie is strekking en het effect daarvan is een “holle” houding. De onderlijn zijn de buigspieren van hoofd, hals, borstspieren, de buikspieren en de buigers van lage rug en heupgewricht. De functie hiervan is buiging en het effect is de “bolle” houding. Omdat juist veel gekeken word naar de bovenlijn wordt de onderlijn snel vergeten, terwijl juist die onderlijn de buiging van de bovenlijn bewerkstelligt. Spieren hebben de eigenschap te kunnen verkorten, maar niet te kunnen verlengen. Om te verlengen hebben ze een andere spierengroep nodig. Bij aanspannen, verkorten, van de buikspieren wordt de bovenlijn verlengt, opgerekt. Als men te veel kijkt naar de bovenlijn loopt men het gevaar dat er een “schijnbare voorwaardelijkheid” in exterieur en beweging wordt gecreëerd. Een paard loopt wel spectaculair, maar heeft daar een hele verkeerde aanspanning van de spieren. Dit kan dus latere gevolgen hebben voor de gezondheid van een paard van o.a. “kissing spines”.
Tijdens de theorieavond kreeg Stephanie van Houten een aandenken als dank voor haar goede inzet als VWF-bestuurslid. Ze heeft als bestuurslid een aantal jaar de website van de VWF bijgehouden en maakte hiervoor zeer mooie en professionele foto's. Stephanie, nogmaals bedankt voor je inzet!
Springavond fokkerijcursus m.m.v. Jeroen heijmans
Bij Henk en Sanne Angenent werd op 20 april j.l. de tweede avond van de fokkerijcursus gehouden. O.l.v. Jeroen Heijmans werd de functionaliteit van de bouw van het springpaard in de praktijk nader bekeken.
Als eerste werd een 4-jarige ruin (Goodtimes x Topas) aan de hand getoond. Jeroen kon vertellen dat het paard een sensibel, maar scherp paard is. Het exterieur van het paard is een typisch springpaard, echter wat klein gebouwd en mocht daarbij wat meer rek in zijn lijf hebben.
De paarden waren voorafgaand aan de cursus al warm gereden, waarna Jeroen direct het zadel op de ruin kon leggen en een lijntje met hem kon gaan springen. Tijdens het rijden vertelde Jeroen dat een jong paard in training van hem actief moet doorstappen. De ruin liet dit goed zien. In de aanleuning had de ruin een horizontale en stille aanleuning, wat Jeroen graag ziet bij een jong paard in training. Het paard was echter nog maar net onder het zadel, maar toonde een zeer goede galop, wat zeker ten goede kwam tijdens het springen. De ruin is snel, en kan goed basculeren boven de sprong. Misschien was het paard nog wat te enthousiast, maar de kwaliteiten van dit paard kwamen hierdoor wel direct naar voren. Jeroen benadrukte dat het bij een springpaard vooral tussen de oren vandaan moet komen.
Als tweede toonde Jeroen een 8-jarige merrie van Numero Uno x Renville. Dit paard heeft de basistraining gehad, maar is niet verder getraind. Dit doordat ze een aantal maal een veulen heeft gekregen. Jeroen vertelde hierbij dat dit ten koste kan gaan van de buikspieren, welke worden opgerekt. Dat heeft directe invloed op het gebruik van de onderlijn. Een paard moet terugkomen in de gangen. Dan komen de bekken er aan te pas, en daardoor ook de onderlijn. Hier kan de merrie moeite mee gaan krijgen. Jeroen vertelde dat hij als ruiter naar de onderlijn kijkt. Het verschil tussen springpaarden en dressuurpaarden is hierin in principe hetzelfde.
Jonge paarden die vroeg worden getraind, bouwen direct spieren op door makkelijk te beginnen. Een paar korte trainingen per week, waardoor je het paard geleidelijk aan voorbereid voor de sport.
Jeroen vertelde dat in de training van het jonge springpaard het springen in een lijntje en bij het landen het ontspannen laten erg belangrijk is. Dit ter voorkoming van blessures. Een paard moet ook kunnen basculeren. De ruiter moet daarom tijdens het springen achter de schoft blijven zitten, zodat het paard ook de ruimte voor het basculeren krijgt.
Opvallend aan de merrie was dat ze veel vermogen had, wat al een voordeel is voor haar tijdens de training. Het was ook duidelijk aan het paard te zien dat ze plezier in het werk had. En dan komt het ‘tussen de oren’ aspect weer naar voren. Jeroen benadrukte nogmaals dat het karkater van het paard ontzettend belangrijk is. De paarden moeten naar voren denken, wat deze merrie ook doet.
Als derde paard kwam de 5-jarige Wannaroo (Numero uno x Wisconsin) de rijbaan binnen. Deze ruin is als 3-jarige kampioen geweest van het VWF-vrijspringen. Op het eerste gezicht is het een aansprekend paard dat ook zeker in de dressuurwereld zijn dienst kan doen. Jeroen vertelde erbij dat het misschien een wat vierkant gebouwd paard is, maar hij erg enthousiast is over de kwaliteiten van dit paard. Want deze toonde hij overduidelijk op de sprong. Daarbij kwam naar voren dat de ruin over ontzettend veel vermogen beschikt en erg voorzichtig is.
Aan het eind van de avond gaf Jeroen aan dat een springpaard niet alleen over vermogen moet beschikken. De combinatie van rijdbaarheid en balans zijn erg belangrijk. En uiteindelijk draait het bij een springpaard er alleen maar om dat ze foutloos aan de andere kant van het parcours komen.
Dressuuravond fokkerijcursus m.m.v. Ton de Kok
De 3e avond van de fokkerijcursus werd 27 april j.l. gehouden bij Ton de Kok. Voor deze avond waren vier paarden uitgenodigd. De paarden werden beoordeeld en bereden.
Allereerst kwam het paard van eigenaresse Lilian Pleunis in de baan. Deze ruin van Royal Dance x Flamingo is een mooi langgelijnd paard. Bij een langgelijnd paard vind Ton het belangrijk dat een paard wel een actief achterbeen heeft. Ook gaf hij aan dat de hoek van het achterbeen van het paard belangrijk is. Uiteraard mag het been niet te veel gehoekt zijn, maar de hoek in het achterbeen laat het been (beter) openen en sluiten, waardoor het paard beter kracht kan ontwikkelen. Vanuit het achterbeen haalt het paard kracht en stuwing.
Daarnaast gaf hij aan dat het paard een voldoende ontwikkelde schoft heeft. Het voordeel van een voldoende ontwikkelde schoft is dat er voldoende ruimte is voor de aanhechting van spieren.
De stap van het paard mag aan de hand wat losser door het lijf zijn. De draf mag aan de hand wat krachtiger. Daarnaast heeft het paard een “heupstap”, dat inhoud dat het paard wat met het achterbeen vanuit de heupen weg stapt. Maar dit is te verbeteren door training. Als het paard sterker wordt zal het op een wat smaller spoor gaan lopen.
Onder het zadel was het beeld weer heel anders en stapte het paard ijverig, correct, ruim en gelijk en waren zowel de draf als de galop krachtig en recht.
Het tweede paard is van Annemieke Buizer. Dit is een 9-jarige merrie van Donnerschlag x Clavecimbel. Een merrie met een mooi hoofd, het oog wil tenslotte ook wat. Bij het opstellen van het paard moet worden opgelet dat het niet onderstandig staat. Dit geeft al snel een vertekend beeld van een paard. Bij dit paard viel op dat het iets ongelijke voeten heeft. Rechts is wat steiler dan het linker voorvoet. Een steiler voetje is niet gewenst, echter is ook afhankelijk van hoe een paard ermee omgaat. Een steiler voetje is minder gewenst omdat de doorbloeding in de regel wat minder is. Dit hoeft geen probleem te zijn, maar kan wel de oorzaak zijn van blessures. De stap van het paard is mooi door het lijf. Actief en goed lichaamsgebruik. In draf mag het achterbeen wat sneller zijn. Echter gaf Ton aan dat een al wat ouder bereden paard moeilijker aan de hand is te beoordelen. Zo’n paard blaast zich in de regel niet meer zo op. Maar eigenlijk is een beoordeling aan de hand ook niet meer belangrijk. Nu gaat het erom hoe het paard het onder het zadel doet. Onder het zadel kwam de bruikbaarheid van de merrie goed naar voren. Een zeer plezierig karakter, het paard liet zich zeer goed bewerken.
Als derde kwam het paard van Karin Arkenbout ter beoordeling. Deze grote royale ruin heeft als afstamming Optimist x Zilverster. Bij dit paard gaf Ton aan dat het een wat hellende croupe heeft. Liever zie je een iets minder hellende croupe en liever wat meer lengte. Er ontstaat dan een iets betere hefboom werking, waar door een paard het achterbeen beter kan gebruiken. De stap van het paard is voldoende. Het voorbeen zou wat mooier naar voren mogen worden geplaatst, maar belangrijker is dat de paslengte in stap gelijk is. De draf was correct en in een goede takt. In galop heeft het paard moeite zich wat meer te dragen, dit zou mede kunnen komen door de (tuigpaard) bloedvoering van het paard.
Als laatste kwam het paard van Jan van Pernis in de baan voor de beoordeling. Deze pas 4 jarige merrie van Riccione x Lanciano. Mooi hoogbenig paard. Mooi hoofd, front mooi omhoog. De croupe is wat hellend, maar heeft wel voldoende lengte. De stap is fijn, stapt voldoende over met veel expressie. De galop van dit paard is op beide handen hetzelfde. Een paard met veel synergie in het lichaam. Het is een jeugdig paard dat goed te bewerken is. Door met dit jonge paard al voorzichtig wat te schakelen zie je de kwaliteit van dit paard naar voren komen.
N.a.v. een vraag over het gebruik van buikspieren gaf Ton aan dat zeker veel gekeken wordt naar de bovenlijn van een paard, maar dat het gebruik van de buikspieren zeker niet minder misschien wel belangrijker zijn. Spieren hebben de eigenschap zichzelf te kunnen verkorten (aanspannen), maar hebben een andere spier nodig om lang te worden. Het oprekken van de bovenlijn van een paard kan dan ook alleen maar als het paard de buikspieren aanspant . Ook voor het onderbrengen van het achterbeen zal een paard de buikspieren moeten aanspannen. Een rondgeribd paard zal meer moeite hebben met het aanspannen van de buikspieren en dus ook met het onderbrengen van het achterbeen.
Tot slot willen we alle personen bedanken die een bijdrage hebben geleverd aan deze cursus. Het was zeer interessant en leerzaam!
Lezing Leendert Jan Hofland zet menig (op)fokker aan het denken
Dinsdagavond 20 januari hield Leendert Jan Hofland, dierenarts bij DAP Bodegraven, een lezing. Ruim 45 bezoekers luisterden aandachtig naar wat hij te vertellen had. De lezing ging in op de invloed van voeding en opfok van jonge paarden in relatie tot de ontwikkeling van OCD.
Leendert Jan begon zijn verhaal heel simpel, wat is osteochondrose eigenlijk? Dit maakte hij duidelijk d.m.v. één zin; ‘Osteochondrose is een storing in de omzetting van kraakbeen in been.’ Deze storing is te onderscheiden in OC en OCD. OC (osteochondrose) is een afvlakking op de gewrichten. Bij OCD (osteochondrose dissecans) is een chip zichtbaar op de gewrichten.
Waar ontstaat osteochondrose?
Osteochondrose kan voorkomen in alle gewrichten van het paard. De knie en het spronggewricht zijn de gewrichten waar OCD het meest in voorkomt.
Het onstaat op het gewrichtsvlak of op de groeischijven. Door een verstoring van de omzet van kraakbeen naar been onstaat een verdikking op het bot. Hierdoor ontstaat er een doorbloedingstoornis waardoor het kraakbeen kan gaan loslaten. Verkalking is veelal een gevolg, waardoor de chip hard wordt. Het verkalken is trouwens typerend voor paarden. Aan de buitenzijde van het paard is OCD vaak te herkennen aan met vocht gevulde gewrichten.
Opereren
Het ontstaan van OC en OCD is een dynamisch proces. Het kan zo aanwezig zijn, maar na een tijd ook weer zo verdwenen zijn bij jonge paarden, vertelde Leendert Jan. Dit heeft te maken met het groeiproces van de paarden. Het is daarom moeilijk te bepalen of je bij een jong paard wil opereren of niet. Indien wordt besloten een operatie uit te voeren dan is op jonge leeftijd opereren voordeliger voor een paard. Een jong paard vormt nog kraakbeen waardoor de kans op goed herstel groot is. Na een operatie bij een jong paard zie je meestal niet meer dat het paard geopereerd is geweest.
Factoren
Osteochondrose is een multifactoriële ziekte. Leendert Jan Hofland maakte duidelijk dat osteochondrose voor 20% uit erfelijke factoren bestaat . De hoogste erfelijkheidsgraad ooit gemeten is 30 %. De overige factoren zijn groeisnelheid, voeding, beweging en belasting. Pasgeboren veulens (0-7 dagen oud) zijn vrij van OC/OCD.
Gevolgen van osteochondrose kunnen zijn:
Geen
Directe kreupelheid
Indirecte kreupelheid
Problemen bij de verkoop
Fokkerij
Classificatiesysteem osteochondrose
De systemen voor classificatie van osteochondrose zijn veranderd in de loop der jaren. Nu wordt er geclassificeerd in de vorm van letters. A, B, C, D en E.
Na de pauze vervolgde Leendert Jan Hofland zijn lezing over het voorkomen van osteochondrose.
Voorkomen van osteochondrose
Twee belangrijke woorden; selectie en opfok. Hiermee zou je in de meeste gevallen osteochondrose kunnen voorkomen.
In de fokkerij wordt het al jaren toegepast. Selectie. Selectie via voorouders, jaarlingen etc. Er wordt ook veel onderzoek gedaan naar de erfelijke factoren. O.a het KWPN is bezig met onderzoek onder jaarlingen. Ook worden de hengsten gekeurd op OCD De merrieselectie ligt echter bij de fokker en is geheel vrijwillig.
Groei
Osteochondrose ontstaat per definitie in de eerste 12 levensmaanden! Het is een dynamisch proces. De erfelijkheidsgraad van groei is 50%. Dit wordt voornamelijk gereguleerd door hormonen. Maar door een juiste voeding kan de opfokker dit zelf iets reguleren.
De groei begint in de baarmoeder. Vanaf de 8e maand van de dracht begint de extra zorg. Dan heeft de dragende merrie meer voer nodig. Want wanneer de merrie tekort krijgt, krijgt het veulen ook te kort. Het veulen zal dan voedsel uit het weefselbot gaan trekken.
Voeding
De voeding voor paarden bestaat uit energie en bouwstoffen (eiwitten, mineralen en vitaminen). Het is belangrijk dat je een veulen en een jong paard in de opfok bouwstoffen voert met zo min mogelijk energie. Het veulen mag niet te snel groeien. Bijvoorbeeld een veulen dat baggervet bij zijn/haar moeder loopt heeft in Leendert Jan Hofland zijn beleving veel meer kans op osteochondrose. Je voert dan waarschijnlijk te veel energie rijk voer.
Beweging
Veel beweging in de eerste 12 maanden van het veulen is belangrijk. Let hierbij op de ondergrond waarop het veulen loopt, maar ook op de ondergrond in de opfokstal. Enkel een zachte potstal is niet genoeg. Belangrijk is dat er een harde bodem is voor de jonge paarden. Hier kunnen de hoeven opdrogen, en is er voldoende overzicht om de stand van de voeten te zien. Daarbij kan een voerbak die hoger hangt voordelen opleveren i.v.m. met het voorkomen van graasvoetjes (het ongelijk belasten van de voorbenen, waardoor standsafwijking ontstaat).
Ziektepreventie
Let bij ziektepreventie met name op de groei na bijvoorbeeld een worminfectie of luchtweginfectie. Dit kan invloed hebben op osteochondrose, omdat dan vaak extra gevoerd wordt waardoor het veulen in een groeispurt komt.
Leendert Jan gaf ons nog een praktisch schema mee. Hij vertelde daarbij als kanttekening dat niet alles bij iedereen mogelijk is. Maar het schema is een richtlijn opgezet vanuit zijn eigen ervaringen met paarden.
· Het mooiste is om een veulen in de periode april-mei-juni geboren te laten worden. Dan kunnen de veulens direct de wei in en hebben de dragende merries al in de wei gelopen.
· Voorkeur gaat uit naar het drachtig maken van de merries aan huis.
· Bij dracht bij 4-6 weken weiden op gemaaid grasland.
· Merries bijvoeren (krachtvoer) en het veulen mineralen bijvoeren (liksteen).
· Merries nemen aan het einde van de dracht minder ruwvoer op. Voer ze daarom bij met krachtvoer.
· Spenen van de veulens in groepen laten gebeuren, en de veulens krachtvoer bijgeven.
· In de winter opfok met groepshuisvesting. Houd dan daar waar de veulens/ jonge paarden eten de bodem vrij van strooisel, zodat ze op een harde vlakke bodem staan.
Indien mogelijk is het verstandig om je paard pas uit te scharen wanneer hij/zij een jaarling is.
Na een aantal vragen van aanwezige werd Leendert Jan Hofland hartelijk bedankt voor zijn lezing. Het was voor een ieder een zeer leerzame avond.
Gentleman springt eruit
Zaterdag 18 april werd er wederom bij manege Prinsenstad in Delft gestreden om het open kampioenschap vrijspringen voor driejarigen om de Geert Meursing Wisseltrofee, georganiseerd door de fokvereniging VWF. De initiatieven van de fokvereniging VWF om samen met de fokkers/eigenaren en ruiters de springpaardenfokkerij in Zuid-Holland te promoten beginnen zijn vruchten af te werpen. In de mooie, professionele entourage van manege Prinsenstad van de familie Duijndam werd tevens de aanlegtoets voor vierjarige paarden onder het zadel gehouden.
De jury Eric Naberink en Marco Sas vonden de kwaliteit goed, met een paar flinke uitschieters erbij, zowel bij de driejarige bij het vrijspringen als bij de vierjarigen onder het zadel. De beste vierjarigen werden overgereden door jurylid Eric Naberink. Jurylid Marco Sas had daags tevoren zijn middenhandsbeentje gebroken, waardoor rijden niet mogelijk was.
Bij de driejarigen ging de eerste plaats en dus de wisseltrofee om de Geert Meursing bokaal naar Gentleman vd Dennehoeve, gefokt door stoeterij Dennehoeve in Zandvliet (Belgie) en in eigendom van van Gommeren/Moerings/de Prins. Een sterke bruine BWP hengst (KWPN 2e bezichtiging) van Calato x Calido x Landgraf. De hengst sprong er ook werkelijk uit. Met een gat van 8 punten verschil met de nummer 2 imponeerde hij door het gemak en het vermogen van een springcrack. Een hengst met veel souplesse en een machtige galoppade. Als 2-jarige eindigde hij reeds als 4e in Mechelen bij het vrijspringen en kreeg hij 3 x een 9,5. Uit de moeder Valida S komen 2 internationale springpaarden. De grootmoeder Landgravin is een internationaal springpaard. Gentleman wordt dit jaar bij stoeterij Zangersheide voorgesteld.
De tweede plaats was voor Gayo van den Bisschop (Nabab de Reve x Starter), ditmaal een BWP voshengst van fokker Tom de Craene en in eigendom van Ivan Okkerman en Han van Blokland. Een paard met veel vermogen en een goede techniek. De moeder Uranie loopt Gran Prix, een volle broer van Gayo van den Bisschop loopt ook Gran Prix. De derde prijs lag klaar voor Bapsody M (Corland x Burggraaf). Een KWPN schimmel merrie gefokt en in eigendom van Geert Meursing uit Hazerswoude-Dorp. Een grote, comfortabele merrie met veel lossigheid en afdruk. Grootmoeder Gwendola is Z springen. Uit de moederlijn komen diverse internationale springpaarden. Als vierde geplaatst werd de ruin Blitsfee (Vigo dÁrsouilles x Zuidhorn) uit de stam van Powerfee, die GranPrix loopt onder Harry Smolders. Blitsffee is gefokt en in eigendom van Ivan Okkerman. De vijfde plaats was voor de prok gekeurde merrie Bella Ria (V. Tangelo v.d. Zuuthoeve x Glendale) van fokker M. Offerman uit Delft en in eigendom van manege de Prinsenstad uit Delft. Een mooie merrie die zeer voorzichtig is. De zesde plaats ging naar de merrie Grand-fleur (Cabrio v.d. Heffinck x Coriolan) van eigenaar E.J. Jellema/C.D. de Waard uit Rotterdam. De zevende plaats was voor Britt M (Stedinger x Silvano) van fokker stoeterij het Maalwater en in eigendom van Ronald Nowee. De achtste plaats was voor de hengst Bobolensky (Cornet Obolensky x Numero Uno) van R. Bongers en van Gommeren.
Bij de vierjarigen ging de eerste plaats naar de schimmelruin Vegas van de Wolfsakker van fokker en eigenaar Ivan Okkerman en Bart v.d. Kloet. De ruin werd zeer vakkundig en plezierig voorgesteld door Erica Okkerman. Vegas heeft als vader Vigo dÁrsouilles (V. Nabab de Reve) en als moeder de door Davin Jobertie internationaal 1.45 m. uitgebrachte merrie Quasine (Heartbreaker x Egostern). Vegas is middels embryo-transplantatie verwekt, aangezien Quasine nog volop in de sport liep. Vegas is bijzonder snel op de sprong en heeft heel veel inzet, hij kijkt super mee en is erg voorzichtig. Een toekomstige topper. Gastruiter Eric Naberink glunderde toen hij van het paard afstapte: snel en heel veel vermogen”” was zijn commentaar.
Als tweede geplaatst werd wederom een schimmel merrie (Casantos x Satelliet) van Mildret van Wooning en fokker T.S. Peeters uit Waskemeer. Een grootramige merrie met veel afdruk en inzet. Een halfzus van haar van Cantos loopt Z springen. De amazone was E.M. van Duin. De derde plaats was voor Society Again (Cantos x Peter Pan), wederom van eigenaresse Mildret van Wooning en fokker de Boer uit Havelte. De bruine merrie won als 3-jarige reeds de Raadsheerencup in Noord-Holland en is voorl.keur en prok. De mooie merrie opent achter goed en toont veel vermogen. Wederom als amazone E.M. van Duin. Als vierde eindigde de ruin Ascalon (Indoctro x G.Ramiro Z) van Han van Blokland en gereden door Tamara Danning. Een mooi paard om te zien met een efficiente wijze van springen. De vijfde plaats was voor de ruin Ajax (Babouche van het Gehucht Z x Kojak) van fokker en eigenaar Han van Blokland/Ivan Okkerman en Bert van Kooten. De ruin werd gereden door Tamara Danning. Op de zesde plaats eindigde de ruin A.Latino (Landjonker x Cartoonist) van fokker, eigenaresse en amazone Tamara Danning. De zevende plaats ging naar de ruin Apolle (Cartier van de Heffinck x Nimmerdor) van fokker van Leeuwen en eigenaar manege de Prinsenstad. Jordy Duijndam bereed het paard. De achtste plaats was voor Aragorn (Querlybet hero x Grundstein 2) van fokker en eigenaar Geert Meursing. De ruin werd gereden door Matthias Poggemoller.
In de pauze gaf Eric Naberink een toelichting bij een demonstratie van een hunter. Het was een gezellige dag met mooie sport en een stel beloftevolle jonge paarden.