Henk van Veen is dierenarts bij de Lingehoeve in Lienden. Henk hield voor ons dezelfde lezing, die hij ook voor de fokkerijraad van het KWPN heeft gehouden vorig jaar. De items die aan de orde kwamen waren ataxie, de wervelkolom (hals, rug, bekken), de confirmatie, OCD en karakter.

Ataxie

Aan de hand van videobeelden liet Henk ons enkele paarden zien met een vorm van ataxie. Vaak hebben deze paarden nauwelijks pijn. Ataxie geeft neurologische beperkingen en vaak zijn de paarden uiteindelijk pas beperkt op het moment dat ze in de hogere sport komen.

Oorzaken van ataxie kunnen zijn: de Wobbler. Die vaak accuut ontstaat bij 1-2 jarige paarden. Het is een vernauwing in de bovenste halswervels. Bij paarden ouder dan 7 is er vaak juist een vernauwing in de onderste halswervels. Vernauwing in het wervelkanaal komt vaak door een vormverandering van wervellichamen en facetgewrichten. Onderzoek naar vernauwing kan door middel van het gebruik van contrast vloeistof. Waarna het paard door een CT-scan gaat. Het gevolg van ataxie is uitval, mindere prestaties en verzet.  

Wervelkolom

De wervelkolom is opgebouwd uit verschillende wervels. Cervicaal (halswervels) hierin komt voornamelijk artrose voor als probleem. Thoracaal (borstwervels) de Kissing Spines zijn hier voornamelijk de oorzaak van problemen. Lumbaal (lendenwervels) Kissing Spines en de facetgewrichten geven hier de meeste problemen. En dan nog het SI-gewricht waarin artrose weer vaak de boosdoener is. Het SI-gewricht zorgt voor de kanteling van het bekken. Paarden met een probleem in het SI gewricht hebben daarom vaak moeite met de verzameling en/of de afzet bij een sprong.

Confirmatie

De confirmatie van een paard is ook belangrijk om problemen te voorkomen. Zo zijn O- en X- benen niet gewenst. Een paard dient een goed gehoekt achterbeen te hebben, goede bespiering overal en niet assymmetrisch te zijn.

OCD

Dit is een onderwerp waar al heel veel over te doen is geweest. Maar het blijft nog steeds een oorzaak van uitval bij paarden.

Implicaties fokkerijbeleid 

* Sportpaard versus recreatiepaard:

Er wordt steeds meer gefokt voor een kleine groep, te topsport. Het merendeel van de ruiters zijn meer de recreatieve ruiters of de ruiters op basisniveau. De paarden voor de topsport zijn vaak sensibeler en hebben ook een betere ruiter nodig. Een paard met een minder goede ruiter zal eerder problemen krijgen.

* Onderzoek is nodig (genetica):

Er is veel selectie geweest op OCD en toch komen we er nog niet vanaf. Zo zouden er bijvoorbeeld meer nakomelingen onderzoeken gedaan kunnen worden of zal er gezocht moeten worden naar ander methodes.

* Voorlichting:

Blijft ook belangrijk in de fokkerij. Voorlichting over genetische aspecten, zodat men bewust wordt van de erfelijke eigenschappen bij het fokken.

* Discussie:

In Nederland is enorm veel kennis over paarden en de fokkerij ervan. Ga de discussie aan om problemen te voorkomen.